Miejska Biblioteka Publiczna

Janusz Pogonowski urodził się 9 sierpnia 1922 r. w Krakowie w rodzinie lekarskiej. Uczęszczał do IV Gimnazjum im. Henryka Sienkiewicza w Krakowie. Został aresztowany przez Niemców w maju 1940 r. w czasie łapanki na ul. Szpitalnej w związku ze zmasowanymi prewencyjnymi akcjami przeciwko inteligencji polskiej (tzw. akcja AB). Bez żadnych zarzutów po półtoramiesięcznym pobycie w więzieniu na Montelupich w Krakowie i w Tarnowie 14 czerwca 1940 r. został wywieziony do obozu koncentracyjnego w Oświęcimiu. Miał wówczas zaledwie 17 lat i 10 miesięcy. Za ucieczkę 3 kolegów z komanda mierników został powieszony wraz z 11 kolegami na szubienicy w czasie apelu wieczornego w dniu 19 lipca 1943 r. Pozostawił wysłane nielegalnie z obozu listy (grypsy), w których opisuje gehennę obozową, dramat swoich przeżyć, młodzieńczą tęsknotę za wolnością i bliskimi, od których został oderwany. Stanowią one wstrząsające świadectwo, przykład bestialstwa, jakiego dopuścili się na narodzie polskim niemieccy okupanci, rujnując życie i spokój milionów polskich rodzin. Zadane rany wywołują bolesne wspomnienia, a koszmar tamtych dni do dziś kładzie się cieniem na życiu całego pokolenia lat wojny i okupacji.